Artrose is een veelvoorkomende chronische gewrichtsaandoening waarbij het kraakbeen in de gewrichten langzaam afbreekt. Dit proces kan leiden tot pijn, stijfheid en verminderde bewegingsvrijheid. Artrose wordt ook wel slijtage van het gewricht genoemd, al is het meer dan alleen veroudering; ontstekingsprocessen spelen namelijk een belangrijke rol in het ziekteverloop.

Hoewel artrose lange tijd werd gezien als een puur mechanisch probleem, tonen steeds meer studies aan dat ontstekingen, het immuunsysteem en zelfs de gezondheid van de darmen betrokken zijn bij het ontstaan en verergeren van klachten.

Wat is artrose?
Bij artrose slijt het kraakbeen in het gewricht, waardoor de botten dichter op elkaar komen te liggen en wrijving veroorzaken. Hierdoor ontstaat er pijn bij bewegen en kunnen ontstekingen ontstaan in het gewrichtskapsel. Vaak komt artrose voor in de knieën, heupen, handen, nek en onderrug.

Veelvoorkomende symptomen zijn:

- Gewrichtspijn tijdens of na beweging
- Stijfheid, vooral 's ochtends of na rust
- Verminderde flexibiliteit en bewegingsbeperking
- Krakende of knarsende gewrichten
- Zwelling en gevoeligheid in het gewricht

Artrose ontwikkelt zich meestal geleidelijk en kan het dagelijks functioneren ernstig beïnvloeden.

Oorzaken en risicofactoren
Er is niet één specifieke oorzaak van artrose. Het is een multifactorieel proces waarbij meerdere elementen meespelen. Enkele bekende risicofactoren zijn:
- Leeftijd: hoe ouder, hoe groter het risico
- Overgewicht: extra belasting op de gewrichten, vooral knieën en heupen
- Erfelijkheid
- Gewrichtsblessures of overbelasting
- Verkeerde houding of standsafwijkingen
- Ontstekingsprocessen in het lichaam

Hoewel artrose lang werd gezien als niet-inflammatoir, is nu bekend dat laaggradige ontstekingen (chronische, milde ontstekingen) bijdragen aan de progressie van de aandoening. Hier komt ook de link met de darmen in beeld.

Wat hebben de darmen te maken met artrose?
De darmen spelen een centrale rol in ons immuunsysteem. Ongeveer 70% van de immuuncellen bevindt zich in het maag-darmkanaal. Een verstoorde darmflora (dysbiose) of een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand (leaky gut) kan ervoor zorgen dat bacteriën of toxines in de bloedbaan terechtkomen. Dit triggert ontstekingsreacties die niet alleen de darmen, maar ook andere lichaamsdelen zoals gewrichten kunnen beïnvloeden.

Uit onderzoek blijkt dat mensen met artrose vaak tekenen vertonen van een verstoorde darmflora. Deze darm-gerelateerde ontstekingen kunnen de progressie van artrose versnellen en pijnklachten verergeren. Bovendien kan een dieet rijk aan suikers, bewerkte voeding en verzadigde vetten het ontstekingsniveau verhogen, terwijl een vezelrijk, plantaardig dieet juist ontstekingsremmend werkt.

Een gezonde darm kan dus bijdragen aan het verminderen van ontstekingsklachten in de gewrichten, wat op zijn beurt de artroseklachten kan verlichten.

- Behandeling en leefstijladvies
Artrose is niet te genezen, maar de klachten kunnen wel aanzienlijk worden verminderd met de juiste aanpak. De behandeling richt zich op pijnverlichting, verbeteren van de mobiliteit en het tegengaan van ontstekingen.

Belangrijke pijlers in de behandeling zijn:
- Gewichtsverlies bij overgewicht
- Regelmatige, milde lichaamsbeweging (zoals wandelen, fietsen, zwemmen)
- Krachttraining ter ondersteuning van de spieren rond het gewricht
- Pijnstillers of ontstekingsremmers bij hevige klachten
- Supplementen zoals glucosamine, chondroïtine, omega 3 of curcumine
- Anti-inflammatoire voeding
- Darmherstellende maatregelen zoals probiotica, prebiotica en eliminatie van triggers

Een integrale aanpak waarbij voeding, beweging en darmgezondheid gecombineerd worden, geeft op de lange termijn vaak het beste resultaat.

Fittastic helpt bij artroseklachten
Heb je last van gewrichtspijn, stijfheid of een beperkte mobiliteit? Fittastic kijkt verder dan alleen de symptomen. Wij geloven dat de basis voor gezonde gewrichten begint bij gezonde darmen, voeding en leefstijl. Met een persoonlijk plan, gericht op het verbeteren van jouw darmflora en het verlagen van ontstekingen, helpen wij jou jouw artroseklachten effectief aan te pakken.

Neem contact op met Fittastic voor een intake en ontdek hoe wij jou kunnen ondersteunen op weg naar een soepeler en actiever leven.

Bronnen
Boer, C. G., Hatzikotoulas, K., Southam, L., Stefánsdóttir, L., Zhang, Y., Coutinho de Almeida, R., ... & Zeggini, E. (2021). Deciphering osteoarthritis genetics across 826,690 individuals from 9 populations. Cell, 184(18), 4784-4818.e17. https://doi.org/10.1016/j.cell.2021.07.002

Schott, E. M., Farnsworth, C. W., Grier, A., Lillis, J. A., Soniwala, S., Doolittle, M., ... & Gill, S. R. (2018). Targeting the gut microbiome to treat the osteoarthritis of obesity. JCI Insight, 3(8), e95997. https://doi.org/10.1172/jci.insight.95997

Collins, K. H., Paul, H. A., Reimer, R. A., Seerattan, R. A., Hart, D. A., & Herzog, W. (2015). A high-fat high-sucrose diet rapidly alters muscle integrity, inflammation and gut microbiota in male rats. Scientific Reports, 5, 13954. https://doi.org/10.1038/srep13954

Wu, X., Cao, Q., Chen, D., Feng, S., Wang, Y., & Xia, Y. (2020). Pattern recognition scavenger receptor A modulates macrophage function to inhibit inflammation and osteoarthritis progression. Frontiers in Immunology, 11, 597872. https://doi.org/10.3389/fimmu.2020.597872

Jotanovic, Z., Mihelic, R., & Sestan, B. (2021). Role of inflammation and cytokines in osteoarthritis. Periodicum Biologorum, 123(4), 215–220. https://doi.org/10.18054/pb.2021.123.4.11040