Slaap wordt vaak ons beste en goedkoopste medicijn genoemd. Zonder een goede nachtrust komt het lichaam in een staat van hyperalertheid en gaat het meer stresshormonen zoals cortisol en ontstekingsbevorderende stoffen produceren. Na verloop van tijd maakt die voortdurende toestand van uiterste alertheid vatbaarder voor overgewicht, botontkalking, diabetes, hart- en vaatziekten en gewrichtsontstekingen. Dit artikel legt uit wat slaapgebrek met je lijf doet.

Wat gebeurt er in ons lichaam gedurende onze slaap?

Als we slapen komt het lichaam tot rust. De informatie die gedurende de dag is opgedaan, wordt door te slapen verwerkt. Daarnaast ontspannen spieren zich en wordt de ademhaling rustiger. Het bewustzijn is verlaagd, doordat de meeste prikkels van buitenaf geblokkeerd worden. Tijdens de nachtrust blijven de hersenen en het lichaam actief om de lichaamsprocessen te regelen. Een gezonde nachtrust brengt het lichaam weer in herstel. De hoeveelheid groeihormonen neemt toe, terwijl stress juist afneemt. 

Honger- en verzadigingsgevoel

Het lichaam is hard aan het werk om biochemische processen in balans te houden. Deze taak houdt verband met de regulatie van interne lichaamsprocessen die ervoor zorgen dat je op gewicht blijft of juist aankomt in gewicht.  

Vetweefsel en de maag scheiden twee hormonen af, leptine en ghreline, als een soort twee-eiige tweeling, helpen ze je eetlust te reguleren. Leptine is een ‘verzadigingshormoon’; een hoge concentratie ervan remt de eetlust. Leptine wordt gestimuleerd door eten, waardoor we weten wanneer we genoeg hebben gehad en het gehalte is in het algemeen ‘s nachts hoger om ervoor te zorgen dat we op het juiste tijdstip van de dag eten.

Ghreline heeft het tegenovergestelde effect - een hoog niveau stimuleert de eetlust en het niveau stijgt naarmate de tijd tussen twee maaltijden toeneemt. De verhouding tussen deze twee hormonen draagt bij aan het reguleren van de eetlust; na een maaltijd hebben we een hoog leptine- en een laag ghreline niveau, wat de eetlust vermindert. 

Effect slecht slapen op eetlust

Onderzoek toont aan dat slaaponthouding voor een disbalans zorgt; ze vermindert de hoeveelheid leptine en vermeerdert de hoeveelheid ghreline, waardoor we hongerig worden. 

“”Je hersenen corrigeren deze disbalans niet want daar is een gezonde kwalitatief goede nachtrust voor nodig en die ontbreekt als je weinig slaapt, slecht inslaapt of moeilijk doorslaapt of te vroeg wakker wordt of van alle vier een beetje last hebt.”” 

Onderzoek toont aan dat na een nacht slecht slapen ons energielevel daalt. Om dat te compenseren gaan we meer eten. Als je kampt met slaapgebrek is je impulscontrole minder. Deze factoren zouden kunnen leiden tot een verstoord eetpatroon.

Disbalans hormonen

Ghreline, in te grote hoeveelheden, gaat namelijk vermoeidheid onopzettelijk zien als een signaal om meer energierijk voedsel tot je te nemen. Hierdoor krijg je juist zin in junkfood en suikerrijke snacks als gevolg van je slaapgebrek. 

Ondertussen heb je een tekort aan leptine. Je gaat je dus overeten. Je hebt veel honger en vaak honger of zelfs heel de dag honger. Het overeten en het eten van meer koolhydraten heeft obesitas, insulineresistentie en een hogere suikerspiegel tot gevolg. Dit zijn allemaal risicofactoren voor diabetes type 2.

Wanneer je wilt afvallen in een periode van slaapgebrek is dit ook zeker haalbaar. Maar je hebt een groter hongergevoel, waardoor het een uitdaging wordt om het afvallen vol te houden. Bovendien heb je in alle extra wakkere tijd meer kansen om te eten.

Omdat je weinig energie hebt, heb je minder zin om te bewegen, je zal minder verbranden…. Zo kom je dus makkelijk in gewicht aan. 

Als je in het vervolg de sportafspraak met je sportmaatje hebt gemist omdat je je hebt verslapen kun je zeggen: "Ik moest nog wat uurtjes blijven liggen, om niet al te veel  aan te komen." Uit onderzoek blijkt namelijk dat wanneer je slecht slaapt de tailleomvang toeneemt.

Weer in balans

OKAY LET'S STAY POSITIVE! Tot zover het slechte nieuws, op naar het goede nieuws!! En dat is dat je je verstoorde hormoonhuishouding zelf weer in balans kunt brengen.

Fittastic adviseert je over een gezond voedingspatroon en een gezonde levensstijl zodat je in een korte tijd weer lekker in je vel zit en slaapt.