Borstvoeding is een van de mooiste en meest natuurlijke vormen van voeding die je een baby kunt geven. Het zit vol met voedingsstoffen, antistoffen en levende cellen die bijdragen aan de ontwikkeling van het immuunsysteem, de darmen en de algehele gezondheid van een kind. Toch is het belangrijk om te benadrukken: borstvoeding is niet voor elke moeder vanzelfsprekend, en iedereen maakt hierin zijn eigen, waardevolle keuze.

De kracht van moedermelk

Moedermelk is een levend, dynamisch product dat zich voortdurend aanpast aan de behoeften van het kind. Het bevat niet alleen vetten, eiwitten en suikers in de juiste verhouding, maar ook lymfocyten — witte bloedcellen die helpen ziekteverwekkers te bestrijden. Deze cellen dragen direct bij aan de opbouw van het immuunsysteem van het kind.

Daarnaast bevat moedermelk antistoffen, enzymen en prebiotische stoffen die de groei van gezonde darmbacteriën stimuleren. Zo vormt borstvoeding de ideale basis voor een sterke weerstand en een gezonde spijsvertering.

Ook de smaakontwikkeling van een kind wordt beïnvloed door borstvoeding. De smaak van moedermelk verandert namelijk mee met wat de moeder eet, waardoor kinderen al vroeg verschillende smaken leren kennen. Dat helpt later bij het ontwikkelen van een gevarieerde eetlust.

Langer borstvoeding geven: meer dan alleen voeding

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert om de eerste zes maanden uitsluitend borstvoeding te geven en dit vervolgens te blijven combineren met vaste voeding tot minstens twee jaar — of zolang moeder en kind dat prettig vinden.

Dat advies is niet zomaar gekozen: ook na het eerste halfjaar blijft moedermelk bescherming bieden tegen infecties, ondersteunt het de darmgezondheid en helpt het bij de ontwikkeling van hersenen en afweersysteem.

Het is niet altijd eenvoudig

In de westerse wereld stopt een groot deel van de vrouwen al na een paar maanden met borstvoeding. Niet omdat ze dat willen, maar vaak omdat het praktisch of fysiek niet lukt. Sommige vrouwen kunnen simpelweg niet genoeg melk produceren — iets wat veel vaker voorkomt dan gedacht. Dat verdient begrip, geen oordeel. Kunstvoeding is een uitstekend alternatief waarmee kinderen gezond kunnen opgroeien.

Wat ik in de praktijk ook vaak zie, is dat een lage melkproductie soms te maken heeft met de energie- en voedingsstatus van de moeder. Wanneer er te weinig of te eenzijdig wordt gegeten, raakt het lichaam in een energietekort en heeft het simpelweg niet genoeg bouwstoffen om melk te blijven produceren.

Een metafoor die ik vaak gebruik:

“Een koe kan ook geen melk produceren als ze geen gras of voer krijgt.”

Mensen vinden dat heel logisch, maar staan er niet altijd bij stil dat hetzelfde geldt voor hun eigen lichaam. Een goed gevoede moeder heeft meer energie, voelt zich stabieler en kan haar kindje beter voeden — letterlijk en figuurlijk.

Persoonlijke ervaring: langer borstvoeding geven

Wat ik zelf heel vervelend vind, is dat er altijd mensen zijn die zich willen bemoeien wanneer je ervoor kiest om langer borstvoeding te geven. Zelf geef ik nu voor de tweede keer bijna anderhalf jaar volledig borstvoeding en krijg ik regelmatig opmerkingen als:
“Pfff, je geeft het nog steeds? Waarom? Stop er toch mee, je kind heeft genoeg gehad.”

Het is absurd dat het anno 2025 normaal wordt gevonden om melk van een koe te geven — bedoeld voor een kalfje — maar vreemd om je eigen melk te blijven geven. Borstvoeding is zo natuurlijk en zo afgestemd op het kind. Het is iets intiems en unieks, dat niemand anders kan vervangen.

Ik vind het prachtig om vrouwen te helpen in hun hele proces rondom zwangerschap en borstvoeding, zodat ze zelf kunnen ervaren hoe bijzonder dit kan zijn:

• de gezondheidsvoordelen voor het kindje,
• het herstel van de moeder,
• de emotionele verbinding,
• en het zien dat je lichaam, zelfs in een drukke en intensieve periode van het moederschap, genoeg melk kan produceren als je goed voor jezelf zorgt.

Tegelijkertijd ben ik me er volledig van bewust dat ieder lichaam anders is. Soms lukt het om medische of andere redenen niet om voldoende melk te produceren. In zulke gevallen kan kunstvoeding een logische of noodzakelijke keuze zijn, of een goede aanvulling. En dat is ook helemaal prima.

Bewustwording, ondersteuning en keuzevrijheid

Borstvoeding geven vraagt tijd, energie en vaak goede begeleiding. In onze maatschappij is daar nog te weinig ruimte voor: van ondersteuning vlak na de bevalling tot de mogelijkheid om te kolven op het werk.

Het allerbelangrijkste is dat moeders een bewuste keuze kunnen maken, zonder druk of oordeel. Borstvoeding is bijzonder en waardevol, maar kunstvoeding kan dat ook zijn, afhankelijk van de situatie.

Met dit artikel wil ik vooral inzicht en inspiratie bieden. Misschien helpt het een moeder te ontdekken of borstvoeding iets voor haar en haar kindje kan zijn, of om vertrouwen te krijgen in haar keuze en te zien dat ze trots mag zijn op wat ze doet.