Kennisartikelen overzicht

Het veranderen van jouw hormonen tijdens de menopauze

Wanneer een vrouw permanent stopt met menstrueren, heeft ze de levensfase bereikt die de menopauze wordt genoemd. Deze fase, vaak de verandering van het leven genoemd, betekent het einde van het vermogen van een vrouw om kinderen te krijgen.

Gecreëerd: 1 jaar geleden

Veel zorgverleners gebruiken de term menopauze eigenlijk om te verwijzen naar de periode waarin de hormoonspiegels van een vrouw beginnen te veranderen. Menopauze wordt gezegd volledig te zijn wanneer menstruele periodes voor één ononderbroken jaar hebben opgehouden.

Bij de geboorte wordt een meisje geboren met een vast aantal follikels (met vocht gevulde zakjes die een eicel bevatten) in haar eierstokken. Na de puberteit worden sommige van deze follikels elke maand opgebruikt, met als hoogtepunt het vrijkomen van een eicel (ovulatie). 

Dit proces verbruikt een deel van deze eindige voorraad follikels in de eierstokken totdat de eierstokken uiteindelijk geen follikels meer hebben, wat leidt tot de menopauze. Wanneer een vrouw niet meer genoeg follikels heeft, worden hormonen zoals oestrogeen niet meer in voldoende hoeveelheden aangemaakt en stopt de vrouw met menstrueren.

De gemiddelde leeftijd waarop de menopauze begint is 51 jaar. De exacte timing kan per persoon verschillen (hoewel het meestal tussen de 45 en 55 jaar oud is). Ongeveer 1-4% van de vrouwen gaat door de menopauze vóór de leeftijd van 40 jaar, wat als 'prematuur' wordt beschouwd en 'premature ovariële insufficiëntie' (POI) wordt genoemd.

Wat is perimenopauze?

De overgangsfase vóór de menopauze wordt vaak perimenopauze genoemd. Tijdens de 4-10 jaar voorafgaand aan de menopauze kunnen vrouwen symptomen beginnen te ervaren als gevolg van een verminderde productie van hormonen door de eierstokken, wat 'peri-menopauze' (peri-betekenis rond) wordt genoemd. Deze overgangstijd kan meerdere jaren duren.

Tijdens de perimenopauze kan de menstruatie minder regelmatig worden, kan de hoeveelheid menstruatiebloeding veranderen en kunnen symptomen van de menopauze (bijv. opvliegers) optreden. De vruchtbaarheid neemt af naarmate vrouwen de menopauze naderen, maar vrouwen kunnen in deze periode nog steeds zwanger worden, dus anticonceptie moet nog steeds worden gebruikt als zwangerschap niet gewenst is.

Nadat een jaar zonder menstruatie is verstreken, zou de menopauze hebben plaatsgevonden, en daarna worden vrouwen beschreven als 'postmenopauzaal' ('post' - wat 'na' betekent).

Wat veroorzaakt de menopauze?

De menopauze treedt zoals eerder gezegd op wanneer de eierstokken niet meer functioneren en niet langer genoeg follikels hebben om elke maand hormonen te maken of een eicel af te geven. Dit leidt tot een verlaging van de hormoonspiegels (vooral oestrogeen), wat een breed scala aan symptomen kan veroorzaken.

Ook wordt er aangenomen dat onze genen een rol spelen bij het bepalen van de timing van de menopauze, evenals omgevingsfactoren zoals roken en blootstelling aan andere toxines, die een eerdere menopauze kunnen veroorzaken.

Chirurgische verwijdering van de eierstokken, bijvoorbeeld als gevolg van kankerbehandeling, zal een meer plotseling begin van de menopauze veroorzaken, en andere behandelingen voor kanker die schade aan de eierstokken kunnen veroorzaken (bijvoorbeeld radiotherapie of chemotherapie) kunnen ook leiden tot een eerdere menopauze. 

Wat zijn symptomen van de menopauze?

De meeste (+/-80%) vrouwen hebben last van bepaalde symptomen als gevolg van de menopauze, maar deze kunnen in ernst variëren van vrouw tot vrouw. De gemiddelde duur van de symptomen is 8 jaar en 10% van de vrouwen heeft symptomen langer dan 10 jaar. Sommige vrouwen hebben weinig symptomen, terwijl anderen kunnen lijden aan zeer indringende symptomen.

Symptomen kunnen in de perimenopauze beginnen, enkele jaren voordat de menstruatie stopt. Een veelvoorkomend teken van de perimenopauze is een verandering in het patroon van de menstruatiecyclus, waarin de tijd tussen de menstruaties langer of korter wordt.

Symptomen van de menopauze kunnen zijn: opvliegers, nachtelijk zweten, slaapstoornissen, vermoeidheid, stemmingswisselingen, angst, vaginale droogheid/ongemak, veranderingen bij het plassen, hersenmist en gewrichtspijnen. Veel symptomen zijn vroeg na de menopauze erger en de ernst ervan neemt in de loop van de tijd af, hoewel sommige vrouwen gedurende meerdere jaren lastige symptomen kunnen ervaren.

Een verminderde productie van oestrogeen uit de eierstokken kan symptomen veroorzaken zoals vaginale droogheid, pijn, jeuk of verlies van spierspanning, wat geslachtsgemeenschap ongemakkelijk of pijnlijk kan maken. Dit, samen met slaap- of stemmingswisselingen, kan leiden tot verlies van interesse in seks, je libido gaat dus zogezegd naar beneden. Een gebrek aan oestrogeen kan ook de steunweefsels van de blaas aantasten, zodat sommige vrouwen vaker moeten plassen of problemen hebben met de controle over de blaas (incontinentie).

De menopauze is een natuurlijk proces. Neem niet te veel hooi op je vork. Neem de tijd en rust om aan alle veranderingen te wennen.

Eet gezond en probeer op je gewicht te letten. Na/tijdens de overgang kom je gemakkelijker aan in gewicht. Ervaar jij ook dat er meer vet rond je buik/heupen wordt opgeslagen? Veel symptomen zullen na verloop van tijd verdwijnen. Maar als ze problemen veroorzaken, kan het helpen om je voeding en leefstijl onder de loep te nemen. 

Fysiek en mentaal sterk worden zonder streng dieet of uren sporten

Een effectieve methode die je overal ter wereld kunt volgen met hulp van jouw orthomoleculair diëtist.

Ga gratis in gesprek