Het immuunsysteem is een complex netwerk van cellen, weefsels en organen dat het lichaam beschermt tegen ziekteverwekkers zoals virussen, bacteriën en schimmels. Wanneer dit systeem niet goed functioneert, kan dit leiden tot een verhoogde vatbaarheid voor infecties, chronische ontstekingen of auto-immuunziekten. Problemen met het immuunsysteem kunnen ingrijpend zijn en hebben vaak een onderliggende oorzaak die verder gaat dan alleen een “verminderde weerstand”.

Wat zijn problemen met het immuunsysteem?
Er zijn grofweg drie vormen van immuunproblemen:

- Immuundeficiëntie: het immuunsysteem is te zwak en reageert onvoldoende op indringers. Dit komt voor bij bijvoorbeeld hiv, genetische aandoeningen of na chemotherapie.

- Auto-immuunziekten: het immuunsysteem is overactief en valt het eigen lichaam aan. Voorbeelden zijn reuma, coeliakie, de ziekte van Hashimoto en lupus.

- Chronische ontstekingen: het immuunsysteem staat continu “aan”, wat leidt tot een laaggradige ontstekingsreactie. Dit kan leiden tot vermoeidheid, pijnklachten en chronische ziekten.

!!Een verstoord immuunsysteem komt vaker voor dan men denkt en kan zich op subtiele wijze uiten, lang voordat er een diagnose wordt gesteld.

Veelvoorkomende symptomen van een disbalans in het immuunsysteem:
- Regelmatig ziek zijn (verkoudheid, griep, blaasontstekingen)
- Langzaam herstel na ziekte of wondjes
- Chronische vermoeidheid of lusteloosheid
- Allergieën of voedselintoleranties
- Spier- en gewrichtspijn
- Huidklachten zoals eczeem of acne
- Darmklachten, zoals opgeblazen gevoel of wisselende stoelgang

!!Deze signalen kunnen wijzen op een overbelast of verstoord immuunsysteem. Vaak is er sprake van een samenhang tussen levensstijl, voeding, stress en darmgezondheid.

De rol van de darmen bij het immuunsysteem
Ongeveer 70% van het immuunsysteem bevindt zich in de darmen. Hier bevinden zich immuuncellen, lymfatisch weefsel en een enorme hoeveelheid darmbacteriën, samen het microbioom genoemd. Dit microbioom speelt een sleutelrol in het reguleren van ontstekingen, het herkennen van ziekteverwekkers en het voorkomen van auto-immuunreacties.

Bij een verstoorde darmflora (dysbiose) of een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand (leaky gut), kunnen ongewenste stoffen in de bloedbaan terechtkomen. Dit activeert het immuunsysteem en kan leiden tot chronische ontstekingen of auto-immuniteit. Ook een tekort aan belangrijke voedingsstoffen, zoals zink, vitamine D en omega-3 vetzuren, beïnvloedt de immuunfunctie negatief.

!!Een gezonde darmflora helpt dus niet alleen bij de spijsvertering, maar ondersteunt ook actief de werking van het immuunsysteem.

Oorzaken van een verstoord immuunsysteem
Er zijn veel factoren die invloed hebben op het functioneren van het immuunsysteem. De meest voorkomende zijn:

- Voeding: te veel bewerkte voeding, suikers en slechte vetten
- Stress: langdurige stress verhoogt het stresshormoon cortisol, dat immuunonderdrukkend werkt
- Slaaptekort: onvoldoende slaap verzwakt de aanmaak van immuuncellen
- Tekorten aan voedingsstoffen: zoals vitamine D, C, zink, selenium en magnesium
- Darmproblemen: dysbiose of leaky gut
- Chronische infecties: bijvoorbeeld met Epstein-Barr virus of candida
- Overmatig medicijngebruik: zoals antibiotica of NSAID’s

Door deze factoren aan te pakken, kan het immuunsysteem vaak al aanzienlijk verbeteren.

Wat kun je doen om je immuunsysteem te ondersteunen?
Een gezonde levensstijl vormt de basis voor een sterk immuunsysteem.

Fittastic helpt jou graag!!
Bij Fittastic kijken we naar het totaalplaatje: voeding, stress, slaap, beweging en darmgezondheid. Wij helpen je om de oorzaak van jouw immuunproblemen te vinden en begeleiden je naar een vitaler en veerkrachtiger lichaam.

Wil jij jouw immuunsysteem versterken en weer vol energie in het leven staan? Neem contact op met Fittastic voor een persoonlijk advies en ervaar wat gerichte ondersteuning kan doen voor jouw gezondheid.

Bronnen
Belkaid, Y., & Hand, T. W. (2014). Role of the microbiota in immunity and inflammation. Cell, 157(1), 121-141. https://doi.org/10.1016/j.cell.2014.03.011

Wu, H. J., & Wu, E. (2012). The role of gut microbiota in immune homeostasis and autoimmunity. Gut Microbes, 3(1), 4-14. https://doi.org/10.4161/gmic.19320

Man, A. L., de Agüero, M. G., & Rogers, N. C. (2017). The role of the gut barrier and the gut microbiota in immune homeostasis and autoimmunity. Frontiers in Immunology, 8, 647. https://doi.org/10.3389/fimmu.2017.00647

Calder, P. C. (2020). Nutrition, immunity and COVID-19. BMJ Nutrition, Prevention & Health, 3(1), 74–92. https://doi.org/10.1136/bmjnph-2020-000085

National Institutes of Health (NIH). (2022). Your immune system. https://www.niaid.nih.gov/research/immune-system-overview