Nieuwsoverzicht

COVID-19 en de rol van vitamine D

Recente gegevens rapporteren de immuunversterkende effecten van vitamine D, die het coronavirus direct kunnen belemmeren en ook effectief zijn op een ontstekingsremmende manier.

Gecreëerd: 3 jaar geleden

Het lichaam maakt vitamine D aan uit zonlicht, maar ook voeding en suppletie zijn belangrijke bronnen. Vitamine D stimuleert de opname van de mineralen calcium en fosfor en speelt een grote rol in veel processen in het lichaam. Zo ondersteunt het een normale spierwerking, helpt het de tanden sterk houden, ondersteunt het de afweer van het lichaam en zorgt voor het behoud van sterke botten.

In feite kunnen we vitamine D beter een hormoonachtige stof noemen, om de reden dat we het zelf kunnen aanmaken onder invloed van ultraviolette straling (UV-B) uit zonlicht. Als de zon op onze huid straalt dan is de huid in staat om vanuit cholesterol provitamine D aan te maken, waaruit aansluitend cholecalciferol (vitamine D3) wordt gemaakt.

Bij voldoende blootstelling aan UV-B uit zonlicht is de eigen aanmaak vele malen groter dan de hoeveelheid die via voeding kan worden opgenomen. Desondanks, alles wat invloed heeft op de hoeveelheid UV-B-straling die de huid binnendringt, heeft ook een effect op de aanmaak van vitamine D in de huid en daarmee op de vitamine D-status. 

Denk aan de kracht van de zon (de zonkracht moet minstens 3 zijn), huidpigmentatie en leeftijd. Ook kan de huid bijvoorbeeld geen vitamine D produceren, als deze is ingesmeerd met zonnebrand met een beschermingsfactor van 15 of hoger. Bovendien remmen het teveel bedekken van de huid met kleding en het dragen van een zonnebril de aanmaak van vitamine D aanzienlijk.

De UV index in de herfst en winter ligt vaak tussen de 1 en 4, dat wil zeggen dat je niet van de zon kunt verbranden. Dit komt omdat de UVB straling zo zwak is als je dit vergelijkt met de zonkracht in de zomer, dan kan de UVB straling oplopen tot 10. Daarnaast vindt ook in de schaduw vitamine D aanmaak plaats, net als op een bewolkte dag. Bij te weinig blootstelling aan de zon wordt vitamine D een essentiële voedingsstof.

Vitamine D tekort
Vitamine D-tekort is een probleem voor de volksgezondheid dat wereldwijd meer dan een miljard mensen in alle levensfasen treft.1 In het afgelopen decennium hebben verschillende onderzoeken een mogelijk verband aangetoond tussen vitamine D-tekort en verschillende ziekten, waaronder systemische infecties. Dit zijn infectieziekten die zorgen voor algehele malaise.2,3,4 In klinische onderzoeken werden lage serum-vitamine D-waarden in verband gebracht met acute luchtweginfecties, waaronder epidemische influenza.5,6,7

Sommige recente beoordelingen veronderstelden dat een vitamine D-tekort de immuunfunctie van de luchtwegen in gevaar kan brengen, waardoor het risico op ernst en overlijden van COVID-19 toeneemt.8,9 Er zijn ook een paar retrospectieve onderzoeken die de samenhang van vitamine D-spiegels met de ernst en mortaliteit van COVID-19 hebben vastgesteld.10,11,12,13 

De uitbraak en snelle verspreiding van SARS-CoV-2 vormen een wereldwijde bedreiging voor de gezondheid met een wereldwijd instabiel resultaat. Recente gegevens rapporteren de immuunversterkende effecten van vitamine D, die het virus direct kunnen belemmeren en ook effectief zijn op een ontstekingsremmende en immuunversterkende manier.14 

“Verbetering van de immuniteit door betere voeding kan een belangrijke factor zijn.”

Vitamine D bronnen
De voedingsstof zoals vitamine D speelt dus een belangrijke rol bij de immuunfunctie. Het advies is om regelmatig onbeschermd je handen en gezicht bloot te stellen aan zonlicht, maar verbranding van de huid te voorkomen. Bij onvoldoende blootstelling aan de zon wordt vitamine D een essentiële voedingsstof.   

Het wordt dan extra belangrijk om voldoende in te nemen via voeding of suppletie. Vitamine D2, ergocalciferol, is van nature aanwezig in plantaardige voeding en schimmels (zoals paddenstoelen, gist en kaas). Vitamine D3, cholecalciferol, bevindt zich in voedingsproducten van dierlijke oorsprong, zoals vette vis, levertraan en eieren. Dit is dezelfde vorm die in de huid wordt geproduceerd na blootstelling aan UVB-straling.

Vitamine D3 is krachtiger in het verhogen van de vitamine D-status dan D2.15 Toch is het praktisch onmogelijk om voldoende vitamine D uit voeding te halen, zelfs na toevoeging van vitamine D aan voedingsproducten zoals wordt gedaan bij halvarine, margarine en smeerbaar bak- en braadvet.

Je kunt jouw vitamine D-status laten meten in het bloed middels de inzichtelijke bloedwaarde meting. Op basis van deze labresultaten wordt er een passend voedings-, leefstijl- en suppletieadvies opgesteld om jouw immuunsysteem te versterken en om onderliggende klachten te verhelpen.

 

  1. M.F. Holick The vitamin D deficiency pandemic: approaches for diagnosis, treatment and prevention. Rev Endocrine Metab Disord, 18 (2017), pp. 153-165
  2. R. Bouillon, C. Marcocci, G. Carmeliet, D. Bikle, J.H. White, B. Dawson-Hughes, et al. Skeletal and extraskeletal actions of vitamin D: current evidence and outstanding questions. Endocrine Rev, 40 (2019), pp. 1109-1151
  3. M. Infante, C. Ricordi, J. Sanchez, M.J. Clare-Salzler, N. Padilla, V. Fuenmayor, et al. Influence of vitamin d on islet autoimmunity and beta-cell function in type 1 diabetes. Nutrients, 11 (2019), p. 2185
  4. W. Dankers, E.M. Colin, J.P. van Hamburg, E. Lubberts. Vitamin D in autoimmunity: molecular mechanisms and therapeutic potential Front Immunol, 7 (2017), p. 697
  5. J.J. Cannell, R. Vieth, W. Willett, M.Zasloff, J.N. Hathcock, J.H. White, et al. Cod liver oil, vitamin A toxicity, frequent respiratory infections, and the vitamin D deficiency epidemic. Ann Otol Rhinol Laryngol, 117 (2008), pp. 864-870
  6. A.A. Ginde, J.M. Mansbach, C.A.Camargo. Association between serum 25-hydroxyvitamin D level and upper respiratory tract infection in the Third National Health and Nutrition Examination Survey. Arch Intern Med, 169 (2009), pp. 384-390
  7. J.J. Cannell, R. Vieth, J.C. Umhau, M.F.Holick, W.B. Grant, S. Madronich, et al. Epidemic influenza and vitamin D. Epidemiol Infect, 134 (2006), pp. 1129-1140
  8. J. Watkins. Preventing a covid-19 pandemic. British Medical Journal Publishing Group (2020)
  9. W.B. Grant, H. Lahore, S.L. McDonnell, C.A. Baggerly, C.B. French, J.L. Aliano, et al. Evidence that vitamin D supplementation could reduce risk of influenza and COVID-19 infections and deaths. Nutrients, 12 (2020), p. 988
  10. D. De Smet, K. De Smet, P. Herroelen, S. Gryspeerdt, G.A. Martens. Vitamin D deficiency as risk factor for severe COVID-19: a convergence of two pandemics. Infect Dis (except HIV/AIDS) (2020).
  11. P.C. Ilie, S. Stefanescu, L. Smith. The role of vitamin D in the prevention of coronavirus disease 2019 infection and mortality. Aging Clin Exp Res (2020).
  12. Li Y, Li Q, Zhang N, Liu Z. Sunlight and vitamin D in the prevention of coronavirus disease (COVID-19) infection and mortality in the United States; 2020. doi:10.21203/rs.3.rs-32499/v1.
  13. A. Daneshkhah, V. Agrawal, A. Eshein, H. Subramanian, H.K. Roy, V. Backman. The possible role of vitamin D in suppressing cytokine storm and associated mortality in COVID-19 patients. Infect Dis (except HIV/AIDS) (2020).
  14. M. Teymoori-Rad, F. Shokri, V. Salimi, S.M. Marashi. The interplay between vitamin D and viral infections. Rev Med Virol, 29 (2019), p. e2032
  15. Tripkovic, L., Lambert, H., Hart, K., Smith, C. P., Bucca, G., Penson, S., Chope, G., Hyppönen, E., Berry, J., Vieth, R., & Lanham-New, S. (2012). Comparison of vitamin D2 and vitamin D3 supplementation in raising serum 25-hydroxyvitamin D status: A systematic review and meta-analysis. The American Journal of Clinical Nutrition, 95(6), 1357–1364

Fysiek en mentaal sterk worden zonder streng dieet of uren sporten

Een effectieve methode die je overal ter wereld kunt volgen met hulp van jouw orthomoleculair diëtist.

Ga gratis in gesprek